Trị số Cetane và Chỉ số Cetane khác nhau như thế nào?
Hiện nay, người ta xác định trị số Cetan (Cetane number) của nhiên liệu dầu diesel bằng cách so sánh đặc tính cháy của nó trong một động cơ thử nghiệm với đặc tính cháy của hỗn hợp nhiên liệu chuẩn đã biết trước trị số Cetan dưới điều kiện vận hành tiêu chuẩn. Động cơ thử nghiệm chuẩn Cetan một xi lanh này được sản xuất bởi Waukesha Engine Division, Dresser Industries, Mỹ. Toàn bộ qui trình thử nghiệm xác định trị số Cetan đã được ASTM (American Society for Testing and Materials) – Hiệp hội thử nghiệm và nguyên liệu của Hoa Kỳ mô tả cụ thể thành phương pháp ASTM D613-03a được hầu hết các quốc gia sử dụng.
Còn chỉ số Cetan (Cetane index) lại được xác định không phải bẳng thử nghiệm trực tiếp trên động cơ mà là sử dụng công thức tính toán. Một công cụ dự đoán trị số cetan (Cetane number) với độ chính xác chấp nhận được nếu áp dụng cho các nhiên liệu phù hợp. Và phương pháp xác định Chỉ số Cetan này được mô tả tại ASTM 976-2000 hoặc ASTM D4737. Cả hai phương pháp này được tính toán từ khối lượng riêng và nhiệt độ chưng cất của nhiên liệu dầu Diesel. Tại Việt Nam, theo TCVN 5689:2005 qui định Chỉ số cetan cho nhiên liệu Diesel tối thiểu là 46, còn các nước trong khu vực như Thái lan (min 47), Đài loan (min 48), Nhật (45 – 50), Australia (min 46). Việc sử dụng nhiên liệu có trị số Cetan thấp có thể dẫn đến những nhược điểm quan trọng: gia tăng độ ồn nếu quá trình cháy bắt đầu quá muộn, làm tăng mức độ phát sinh bồ hóng và hydrocarbon cháy không hoàn toàn.
Theo ý kiến của các nhà chuyên môn thuộc Viện dầu khí Úc (www.aip.com.au) thì Chỉ số cetan không áp dụng được cho phụ gia cải thiện chỉ số Cetan và các nhiên liện thay thế nhiên liệu diesel như: Biodiesel, Diesohol (hỗn hợp của Diesel và Alcohol, được biết dưới các tên gọi E-diesel; M-diesel; Oxy-diesel và diesohol) và nhũ tương Diesel – Nước ( 82-85% thể tích Diesel, 13-15% thể tích nước, 2 % phụ gia). Và họ tin tưởng rằng Chỉ số cetan được sử dụng ưu tiên hơn Trị số cetan đối với nhiên liệu Dầu diesel hoàn toàn hydrocacbon từ dầu mỏ.
Các nhà chuyên môn từ Viện dầu khí Úc còn đề nghị sử dụng phương pháp mới IQT (Ignition Quality Tester) cho cả nhiên liệu Diesel từ dầu mỏ truyền thống đến các nhiên liệu thay thế Diesel. Phương pháp này đáp ứng cả ASTM 6890 (Mỹ) và Châu âu (IP 498 - The determination of Ignition Delay and Derived Cetane Number of Middle Distillate Fuels by Combustion in a Constant Volume Chamber). Có thể tham khảo tại www.aet.ca để biết rõ hơn về phương pháp thử này.
Bài đăng trên tạp chí TĐC số 4/2006
http://www.tcvn.gov.vn/web_pub_pri/magazine/index.php?p=show_page&cid=&parent=138&sid=146&iid=3300
http://www.dost-dongnai.gov.vn/ttchitiet.asp?idd=14974
No comments:
Post a Comment